Kołowrót bezpieczeństwa
Kołowrót bezpieczeństwa - maszyna górnicza służąca do zabezpieczania kombajnu ścianowego przed obsunięciem w ścianach o pochyleniu powyżej 12°. Montuje się go w w chodniku nadścianowym w odległości od 15 do 50 metrów od wylotu ściany. W polskim górnictwie stosuje się kołowroty hydrauliczne typu KBH.
Spis treści
Budowa i zasada działania
Kołowrót typu KBH składa się z dwóch podstawowych zespołów:
Zespół hydrauliczny (napędowy) - Zawierający w sobie silnik elektryczny i pompę, zapewnia odpowiednie ciśnienie oleju dla mechanizmu nawijania liny jak i rozpór zabezpieczających kołowrót.
Zespół bezpieczeństwa - Zawierający bęben liny napędzany silnikiem hydraulicznym, hamulec hydrauliczny, krążek prowadzący linę oraz oprzyrządowanie sterujące.
Zespoły te w małych kołowrotach typu KBH-3 montowane są na wspólnej ramie, w modelach średnich i dużych typu KBH-5 i KBH-6 są one montowane na osobnych ramach, co ułatwia ich transport.
Zasada działania: Kołowrót znajduje się w chodniku nadścianowym rozparty między spągiem a stropem za pomocą rozpieraków. Podczas ruchu kombajnu w dół ściany, lina zabezpieczająca jest odwijana z bębna kołowrotu przez poruszający się kombajn. W przypadku przekroczenia prędkości liny o 20% (obsunięcie kombajnu) reaguje wyłącznik odśrodkowy, który uruchamiając hamulec bębna, zatrzymuje kombajn. W czasie ruchu kombajnu w górę ściany, czujnik złożony z siłownika i sprężyny mierzy napięcie liny sterując prędkością nawijania jej na bęben poprzez regulacje ciśnienia oleju. Podczas rozruchu hamulce bębna są samoczynnie zwalniane przez ciśnienie przepływającego w układzie oleju.
Inne zastosowania kołowrotu bezpieczeństwa
Kołowroty bezpieczeństwa KBH typu TM (Transportowo - montażowe), poza spełnianiem funkcji zabezpieczającej mogą być wykorzystywane do prac montażowych, np. ustawiania sekcji obudowy zmechanizowanej czy transportu w obrębie wyrobiska ścianowego.
Wady stosowania kołowrotów KBH
- Konieczność zasilania silnika pompy hydraulicznej
- Konieczność stosowania krążków kierujących na skrzyżowaniu chodnika ze ścianą
- Ograniczenie miejsca w chodniku nadścianowym w którym stoi zespół kołowrotu
- Prowadzenie liny wzdłuż całej długości ściany
Bibliografia
Wacław Warachim, Jan Maciejczyk, "Ścianowe kombajny węglowe", Śląskie Wydawnictwo Techniczne, Katowice 1993.
