Urządzenia wyciągowe
Urządzenie wyciągowe - jest to układ środków technicznych , którego własnością jest zdolność przemieszczania w szybie pionowym lub pochyłym urobku, różnego rodzaju materiałów, urządzeń i ludzi. Urządzenie wyciągowe jest ostatnim w ciągu odstawy głównej środkiem transportu podziemnej kopalni.
Urządzenie wyciągowe służy do realizacji niezwykle trudnych zadań. Masę naczynia wyciągowego z ładunkiem łącznie do 50t trzeba wyciągnąć z głębokości do 1000m z szybkością do 20m/s (jazda ludzi do 12 m/s) i zatrzymać dokładnie na określonym poziomie. Praca urządzenia wyciągowego trwa prawie całą dobę.
Budowa urządzenia wyciągowego
Urządzenie wyciągowe jest zabudowane w szybie i składa się z :
1. Maszyny wyciągowej na zrębie szybu lub na wieży wyciągowej. Napędem urządzenia wyciągowego jest maszyna wyciągowa, która musi posiadać zdolność do płynnej regulacji prędkości obrotowej nośnika liny wprawiającego w ruch linę, na której wisi naczynie wyciągowe.
2. Wieży wyciągowej jednozastrzałowej lub dwuzastrzałowej - albo basztowej lub słupowej,
3. Kół kierujących,
4. Prowadników naczyń wyciągowych drewnianych, stalowych lub linowych Prowadniki są na końcu rozklinowane, aby naczynie przy niekontrolowanym przejeździe poza wyznaczony poziom zakleszczyło się,
5. Liny ,
6. Naczyń wyciągowych.
Urządzenia dzielą się na: klatkowe i skipowe.
W przekroju szybu widać :przedział wyciągowy z prowadnikami naczyń szybowych, przedział drabinowy, przedział rurowy i przedział kablowy.
Nośniki lin i urządzeń wyciągowych
Nośniki liny maszyny wyciągowej to: bęben , koło pędne lub bobina(cewa) dla liny płaskiej.
Maszyny bębnowe można łatwiej przystosować do wyciągów klatkowych w związku z większą swobodą rozmieszczenia ich względem kół linowych , lecz ich wadą jest duża masa i konieczność wielowarstwowego nawijania na bęben, ograniczający prędkość jazdy.
Maszyny cewowe są lżejsze do 30% od bębnowych, lecz wymagają zachowania tego samego rozstawu osi wyciągów co i rozstaw cew.
Urządzenia wyciągowe mogą mieć następujący układ lin:
• Jednobębnowy, jednolinowy z wielowarstwowym nawijaniem liny, 1)
• Jednobębnowy dla wyciągu podwójnego, 2)
• Dwubębnowy dla wyciągu podwójnego z możliwością przestawiania bębnów względem siebie, do obsługi różnych poziomów kopalni, 3)
• Z bębnem stożkowym do zmiany charakterystyki rozruchu, 4)
• Bobinowy (cewowy) dla liny płaskiej nieodkrętnej, stosowany do opuszczania kubłów przy głębieniu szybów, gdy w szybie jeszcze nie ma prowadników, 5)
• Z kołem pędnym jednolinowym 6)
• Z kołem pędnym wielolinowym - dla zmniejszenia momentu obciążenia kołą pędnego ciężarem naczynia szybowego z ładunkiem, 7)
Bibliografia
• Wyciszczok Stefan, Maszyny i urządzenia górnicze. Część 2, Wydawnictwo Rea, 2011
• Klich Adam, Maszyny i urządzenia dla inżynierii budownictwa podziemnego, Wydawnictwo Śląsk, Katowice 1999
