Przenośnik grawitacyjny: Różnice pomiędzy wersjami
(→Wady przenośników grawitacyjnych) |
|||
Linia 1: | Linia 1: | ||
'''Przenośniki grawitacyjne''' urządzenia do transportu polegające na przenoszeniu materiału transportowego (drobnicy i masówki) wskutek działania składowej siły ciężkości po bieżniach pochyłych. | '''Przenośniki grawitacyjne''' urządzenia do transportu polegające na przenoszeniu materiału transportowego (drobnicy i masówki) wskutek działania składowej siły ciężkości po bieżniach pochyłych. | ||
− | |||
[[Plik:Przenosnik_graw.jpg |200px|thumb|right|]] | [[Plik:Przenosnik_graw.jpg |200px|thumb|right|]] | ||
− | |||
− | |||
== Rodzaje przenośników grawitacyjnych:== | == Rodzaje przenośników grawitacyjnych:== | ||
[[Plik:1a.jpg|200px|thumb|right|a-kształty rynien, b-ześlizg, c-zsuwnia z pomostów drewnianych, d - zsuwnia śrubowa osłonięta, pojedyncza, e-zsuwnia śrubowa, podwójna otwarta, j-zsypnia w pokładzie węglowym, pojedyncza, e - zsuwnia śrubowa, podwójna otwarta, j - zsypnia w pokładzie węzlowym, g-zsypnia stopniowa; | [[Plik:1a.jpg|200px|thumb|right|a-kształty rynien, b-ześlizg, c-zsuwnia z pomostów drewnianych, d - zsuwnia śrubowa osłonięta, pojedyncza, e-zsuwnia śrubowa, podwójna otwarta, j-zsypnia w pokładzie węglowym, pojedyncza, e - zsuwnia śrubowa, podwójna otwarta, j - zsypnia w pokładzie węzlowym, g-zsypnia stopniowa; | ||
1-płaska z jednym obrzeżem, 2 - płaska z dwoma obrzeżami, 3-półokrągła, 4-zamknięta, 5-rura]] | 1-płaska z jednym obrzeżem, 2 - płaska z dwoma obrzeżami, 3-półokrągła, 4-zamknięta, 5-rura]] | ||
+ | |||
===ześlizgi, zsuwnie, zsypnie=== | ===ześlizgi, zsuwnie, zsypnie=== | ||
Najczęściej wykorzystywane w odstawie podziemnej. | Najczęściej wykorzystywane w odstawie podziemnej. | ||
Linia 14: | Linia 12: | ||
Ruch urobku w tego typu urządzeniach odbywa się w formie ześlizgiwania, staczania albo wolnego spadku lub ma postać mieszaną. | Ruch urobku w tego typu urządzeniach odbywa się w formie ześlizgiwania, staczania albo wolnego spadku lub ma postać mieszaną. | ||
Ześlizgi i zsuwnie, w zależności od kształtu powierzchni zsuwnych, dzieli się na proste i śrubowe. | Ześlizgi i zsuwnie, w zależności od kształtu powierzchni zsuwnych, dzieli się na proste i śrubowe. | ||
− | |||
− | |||
===wózkowe, ślizgowe, krążkowe=== | ===wózkowe, ślizgowe, krążkowe=== | ||
Bardzo proste w budowie, wykorzystuję się je w transporcie pomocniczym i na powierzchni kopalni w magazynach, zakładach chemicznych – wszędzie tam gdzie niezbędny jest łatwy i niezawodny sposób przenoszenia materiału transportowego i gdzie można wykorzystać nieznaczne nachylenie drogi transportu. | Bardzo proste w budowie, wykorzystuję się je w transporcie pomocniczym i na powierzchni kopalni w magazynach, zakładach chemicznych – wszędzie tam gdzie niezbędny jest łatwy i niezawodny sposób przenoszenia materiału transportowego i gdzie można wykorzystać nieznaczne nachylenie drogi transportu. | ||
− | |||
==Materiały i rozwiązania stosowane przy przenośnikach grawitacyjnych== | ==Materiały i rozwiązania stosowane przy przenośnikach grawitacyjnych== | ||
− | |||
Przy dużych kątach nachylenia urządzeń do poziomu konieczne jest wytracanie energii kinetycznej przemieszczanego urobku, do czego wykorzystywane są kurtyny z taśmy lub łańcuchów, kieszenie w dnie zsuwni wypełnione urobkiem, progi itp. Ponadto wykłada się podłoże materiałem odpornym na uderzenia i zużycia ścierne. Przy małych wartościach kątów konieczne jest natomiast zmniejszenie współczynnika tarcia urobku o elementy urządzeń transportowych. W związku z tym powierzchnie zsuwni wykonane są z różnych materiałów: drewna, betonu, stali, skały, pokryć emaliowych, płyt bazaltowych, gumy płaskiej lub profilowej. | Przy dużych kątach nachylenia urządzeń do poziomu konieczne jest wytracanie energii kinetycznej przemieszczanego urobku, do czego wykorzystywane są kurtyny z taśmy lub łańcuchów, kieszenie w dnie zsuwni wypełnione urobkiem, progi itp. Ponadto wykłada się podłoże materiałem odpornym na uderzenia i zużycia ścierne. Przy małych wartościach kątów konieczne jest natomiast zmniejszenie współczynnika tarcia urobku o elementy urządzeń transportowych. W związku z tym powierzchnie zsuwni wykonane są z różnych materiałów: drewna, betonu, stali, skały, pokryć emaliowych, płyt bazaltowych, gumy płaskiej lub profilowej. | ||
Linia 29: | Linia 23: | ||
Do wykładania zsuwni, odbojnic, zbiorników, rusztów itp. Coraz częściej stosuje się płaty wykonane z gumy odpornej na ścieranie, uderzenia i wpływy atmosferyczne. W zależności od spodziewanego mechanizmu zużycia powierzchni gumy, własności mechanicznych urobku i energii kinetycznej dobiera się kąt uderzenia urobku w wykładzinę, grubość wykładziny płaskiej lub usytuowanie i wymiary wykładzin gumowych z odpowiednio wyprofilowanymi progami. Wyprofilowanie i właściwe usytuowanie wykładzin względem spadającego urobku zmniejsza działanie niekorzystnych dla gumy naprężeń stycznych w najbardziej obciążonej jej warstwie wierzchniej, zwiększa natomiast zdolność przejmowania energii uderzenia przez wykładzinę wskutek obciążenia jej naprężeniami ściskającymi oraz dzięki sprężystemu odkształceniu progów. Grubość i rozmiar wykładziny dobierane są do wartości największego rozmiaru bryły urobku. | Do wykładania zsuwni, odbojnic, zbiorników, rusztów itp. Coraz częściej stosuje się płaty wykonane z gumy odpornej na ścieranie, uderzenia i wpływy atmosferyczne. W zależności od spodziewanego mechanizmu zużycia powierzchni gumy, własności mechanicznych urobku i energii kinetycznej dobiera się kąt uderzenia urobku w wykładzinę, grubość wykładziny płaskiej lub usytuowanie i wymiary wykładzin gumowych z odpowiednio wyprofilowanymi progami. Wyprofilowanie i właściwe usytuowanie wykładzin względem spadającego urobku zmniejsza działanie niekorzystnych dla gumy naprężeń stycznych w najbardziej obciążonej jej warstwie wierzchniej, zwiększa natomiast zdolność przejmowania energii uderzenia przez wykładzinę wskutek obciążenia jej naprężeniami ściskającymi oraz dzięki sprężystemu odkształceniu progów. Grubość i rozmiar wykładziny dobierane są do wartości największego rozmiaru bryły urobku. | ||
− | |||
− | |||
− | |||
− | |||
==Ruch urobku== | ==Ruch urobku== | ||
Linia 39: | Linia 29: | ||
'''M∙g∙sinβ≥M∙g∙µ_st∙cosβ''' | '''M∙g∙sinβ≥M∙g∙µ_st∙cosβ''' | ||
− | |||
− | |||
Dla uzyskania płynności ruchu urobku należy kąt β zwiększyć o wartość 5 do 10stopni. Jeżeli kąt β jest za duży, to w efekcie otrzymuje się dużą prędkość urobku, zwiększone zużycie bieżni i zmniejszone bezpieczeństwo pracy. W przypadku dobrania zbyt małego kąta może dojść do zatrzymania ruchu urobku, utworzenia zatorów i zasypania urządzeń urobkiem. | Dla uzyskania płynności ruchu urobku należy kąt β zwiększyć o wartość 5 do 10stopni. Jeżeli kąt β jest za duży, to w efekcie otrzymuje się dużą prędkość urobku, zwiększone zużycie bieżni i zmniejszone bezpieczeństwo pracy. W przypadku dobrania zbyt małego kąta może dojść do zatrzymania ruchu urobku, utworzenia zatorów i zasypania urządzeń urobkiem. | ||
Wskazane jest takie dobranie wartości kąta nachylenia zsuwni, aby prędkość końcowa zsuwającego się urobku nie była większa od 1,6 do 2,0 m/s, jeżeli nie ma innych wskazań. | Wskazane jest takie dobranie wartości kąta nachylenia zsuwni, aby prędkość końcowa zsuwającego się urobku nie była większa od 1,6 do 2,0 m/s, jeżeli nie ma innych wskazań. | ||
− | |||
Linia 50: | Linia 37: | ||
==Wady i zalety przenośników grawitacyjnych== | ==Wady i zalety przenośników grawitacyjnych== | ||
+ | |||
===Zalety przenośków grawitacyjnych:=== | ===Zalety przenośków grawitacyjnych:=== | ||
− | + | * brak elementów ruchomych i silników napędowych | |
− | + | * prostą budowę urządzenia | |
− | + | * duża wydajność | |
− | + | * dowolność miejsca załadunku | |
− | + | * małe nakłady inwestycyjne i koszty eksploatacji | |
− | |||
− | |||
− | |||
− | |||
− | |||
===Wady przenośników grawitacyjnych=== | ===Wady przenośników grawitacyjnych=== | ||
− | + | * urządzenia nadają się do odstawy tylko przy odpowiednim kącie nachylenia do poziomu | |
+ | * kierunek dostawy jest tylko jeden | ||
+ | * znaczne zużycie powierzchni bieżnych | ||
+ | * stosunkowo duże rozdrabnianie urobku, zapylenie, wzrost temperatury, wydzielania gazów i hałas | ||
+ | * tworzenie się zatorów i nwisów oraz duże niebezpieczeństwo przy ich usuwaniu | ||
+ | * wymagana staranna konserwacja, odwodnienie i przewietrzenie | ||
− | + | ==Bibliografia== | |
− | + | * Jerzy Antoniak, "Urządzenia i systemy transportu podziemnego w kopalniach", Wydawnictwo "Śląsk", Katowice 1990 | |
− | |||
− | |||
− | |||
− | |||
− | |||
− | + | [[Kategoria:Przenośniki]] | |
− | |||
− | |||
− | |||
− | [[ |
Aktualna wersja na dzień 00:33, 18 lip 2017
Przenośniki grawitacyjne urządzenia do transportu polegające na przenoszeniu materiału transportowego (drobnicy i masówki) wskutek działania składowej siły ciężkości po bieżniach pochyłych.
Spis treści
Rodzaje przenośników grawitacyjnych:
ześlizgi, zsuwnie, zsypnie
Najczęściej wykorzystywane w odstawie podziemnej.
Odstawa urobku może być prowadzona – w zależności od kąta nachylenia ześlizgu lub zsuwni do poziomu po spągu – po podsadzce, w żłobach i w rynnach odkrytych pojedynczych lub zdwojonych. Mając na uwadze ochronę osób przed rażeniem odpryskami skał oraz ukierunkowanie urobku odstawia się go w rynnach zamkniętych, w rurach, w zsuwniach śrubowych zamkniętych. Ruch urobku w tego typu urządzeniach odbywa się w formie ześlizgiwania, staczania albo wolnego spadku lub ma postać mieszaną. Ześlizgi i zsuwnie, w zależności od kształtu powierzchni zsuwnych, dzieli się na proste i śrubowe.
wózkowe, ślizgowe, krążkowe
Bardzo proste w budowie, wykorzystuję się je w transporcie pomocniczym i na powierzchni kopalni w magazynach, zakładach chemicznych – wszędzie tam gdzie niezbędny jest łatwy i niezawodny sposób przenoszenia materiału transportowego i gdzie można wykorzystać nieznaczne nachylenie drogi transportu.
Materiały i rozwiązania stosowane przy przenośnikach grawitacyjnych
Przy dużych kątach nachylenia urządzeń do poziomu konieczne jest wytracanie energii kinetycznej przemieszczanego urobku, do czego wykorzystywane są kurtyny z taśmy lub łańcuchów, kieszenie w dnie zsuwni wypełnione urobkiem, progi itp. Ponadto wykłada się podłoże materiałem odpornym na uderzenia i zużycia ścierne. Przy małych wartościach kątów konieczne jest natomiast zmniejszenie współczynnika tarcia urobku o elementy urządzeń transportowych. W związku z tym powierzchnie zsuwni wykonane są z różnych materiałów: drewna, betonu, stali, skały, pokryć emaliowych, płyt bazaltowych, gumy płaskiej lub profilowej.
Do wykładania zsuwni, odbojnic, zbiorników, rusztów itp. Coraz częściej stosuje się płaty wykonane z gumy odpornej na ścieranie, uderzenia i wpływy atmosferyczne. W zależności od spodziewanego mechanizmu zużycia powierzchni gumy, własności mechanicznych urobku i energii kinetycznej dobiera się kąt uderzenia urobku w wykładzinę, grubość wykładziny płaskiej lub usytuowanie i wymiary wykładzin gumowych z odpowiednio wyprofilowanymi progami. Wyprofilowanie i właściwe usytuowanie wykładzin względem spadającego urobku zmniejsza działanie niekorzystnych dla gumy naprężeń stycznych w najbardziej obciążonej jej warstwie wierzchniej, zwiększa natomiast zdolność przejmowania energii uderzenia przez wykładzinę wskutek obciążenia jej naprężeniami ściskającymi oraz dzięki sprężystemu odkształceniu progów. Grubość i rozmiar wykładziny dobierane są do wartości największego rozmiaru bryły urobku.
Ruch urobku
Podstawowym warunkiem ruchu urobku (zsuwanie, ślizganie itp.) po powierzchni pochyłej jest spełnienie nierówności
M∙g∙sinβ≥M∙g∙µ_st∙cosβ
Dla uzyskania płynności ruchu urobku należy kąt β zwiększyć o wartość 5 do 10stopni. Jeżeli kąt β jest za duży, to w efekcie otrzymuje się dużą prędkość urobku, zwiększone zużycie bieżni i zmniejszone bezpieczeństwo pracy. W przypadku dobrania zbyt małego kąta może dojść do zatrzymania ruchu urobku, utworzenia zatorów i zasypania urządzeń urobkiem. Wskazane jest takie dobranie wartości kąta nachylenia zsuwni, aby prędkość końcowa zsuwającego się urobku nie była większa od 1,6 do 2,0 m/s, jeżeli nie ma innych wskazań.
Wady i zalety przenośników grawitacyjnych
Zalety przenośków grawitacyjnych:
- brak elementów ruchomych i silników napędowych
- prostą budowę urządzenia
- duża wydajność
- dowolność miejsca załadunku
- małe nakłady inwestycyjne i koszty eksploatacji
Wady przenośników grawitacyjnych
- urządzenia nadają się do odstawy tylko przy odpowiednim kącie nachylenia do poziomu
- kierunek dostawy jest tylko jeden
- znaczne zużycie powierzchni bieżnych
- stosunkowo duże rozdrabnianie urobku, zapylenie, wzrost temperatury, wydzielania gazów i hałas
- tworzenie się zatorów i nwisów oraz duże niebezpieczeństwo przy ich usuwaniu
- wymagana staranna konserwacja, odwodnienie i przewietrzenie
Bibliografia
- Jerzy Antoniak, "Urządzenia i systemy transportu podziemnego w kopalniach", Wydawnictwo "Śląsk", Katowice 1990